سوال فیزیک :::: برای دانلود لینک زیر را کلیک کنید

دانلود

سلام همکار و دانش آموزش عزیز شما می توانید با دانلود انیمیشن کولیس  و ریز سنج از لینک های زیر و دریافت کنیدو روش کار با آنها را یاد بگیرید

ریز سنج   

  کولیس1

کولیس 2

برای دیدن سوالات به ادامه مطلب بروید.

برای دانلود کتاب علوم تجربی کلاس هفتم  ،ادامه مطلب را کلیک کنید.

دانش آموز تیز هوش شما می توانی با طراحی وانجام آزمایش زیر 5نمره فعالیت بگیری

حالا آزمایش

اگه یک ظرف آب صفر درجه داشته باشیم و مقداری یخ هم روی آن شناور باشد.چگونه می توان با وسیله یک

 تکه  نخ ،تمام یخ ها را از ظرف آب بیرون بیاوریم بدون آنکه دست ها با یخ تماس پیدا کند؟

نمونه‌ای از معرفهای PH ، پر کاربرد در آزمایشگاهای شیمی
شناساگر	رنگ اسیدی -	دامنه PH برای تغییر رنگ	- رنگ قلیایی
آبی تیمول	قرمز	1.2 - 2.8	زرد
متیل اورانژ	قرمز	3.1 - 4.5	زرد
سبز برموکروزول	زرد	3.8 - 5.5	آبی
سرخ متیل	قرمز	4.2 - 6.3	زرد
لیتموس	قرمز	5 - 8	آبی
آبی برم‌تیمول	زرد	6 - 7.6	آبی
آبی تیمول	زرد	8 9.6	آبی
فنل فتالین	بی‌رنگ	8.3 - 10	قرمز
زرد آلیزارین	زرد	10 - 12.1	ارغوانی کم رنگ
تیمول فتالئین	بی‌رنگ	9.3 - 10.5	آبی
ایندوفنول	قرمز	7.1 - 9.1	آبی
برموفنول آبی	زرد	3 - 4.6	ارغوانی
مالاشیت سبز	زرد آبی	0 - 2 11.5 - 14	سبز بی‌رنگ
آزو بنفش	زرد	13 - 11	بنفش

پرتو ایکس در سال ۱۸۹۵ توسط ویلهلم کنراد رونتگن (رنتگن)، فیزیکدان آلمانی کشف شد و به دلیل ناشناخته بودن ماهیت آن، پرتو ایکس نامیده شد. یعنی با قرار دادن آن در میدان‌های مغناطیس و الکتریکی به هیچ وجه منحرف نمی شود. این اشعه قدرت نفوذ بسیاری دارد و تقریبا از هر چیزی به جز استخوان و فلز (اوربیتال d) می گذرد. اولین عکس پرتو ایکس از دست همسر رونتگن گرفته شد که انگشتر او به خوبی در عکس مشخص است . این گمان که پرتوهای ایکس، امواج الکترومغناطیس با طول موج بسیار کوتاه هستند، به کمک یک آزمایش پراش دوگانه که در سال ۱۹۰۶ توسط سی.گ.بارکلا انجام گرفت، تائید شد.



با اینکه اشعه گاما به میزان زیاد ممکن است برای بدن خطر ناک باشد، ولی گاه فایده بسیار دارد. از این اشعه میتوان برای درمان برخی بیماریهای سرطانی و نارحتی‌های پوستی استفاده کرد.همچنین در فیزیو تراپی نیز از اشعه ی گاما استفاده می شود. درمان به وسیله اشعه گاما را رادیوتراپی می نامند. در صنعت نیز از اشعه گاما که از رادیم و کبالت رادیو اکتیو با قدرت زیاد تابش می‌شوند، برای پیدا کردن حفره‌های ریز و شکستگی‌های قطعات فلزی استفاده می‌کنند. از مهم‌ترین کاربردهای دیگر پرتو گاما در پزشکی می‌توان به استریلیزاسیون تجهیزات پزشکی مانند سرنگ که قابل استریل شدن در دمای بالا نیستند، نام برد.


 

برای دریافت پاسخ نامه لینک زیر را کلیک کنید.

s2.picofile.com/file/7685471826/%D9%BE%D8%A7%D8%B3%D8%AE_%D8%A2%D8%B2%D9%85%D9%88%D9%86_%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%AC.pdf.html

برای دانلود به ادامه مطلب بروید

برای دانلود انیمیشن نوسان فنر به ادامه مطلب بروید.

برای دانلود انیمشن به ادامه مطلب بروید.

دانش آموز باهوش لطفا پس از دانلود فایل pdf سوال ، یک نسخه از آن را تهیه کرده وبه سوالات پاسخ داده وبه کلاس بیاورد....متشکرم رفیعی

لیک زیر را برای دانلود کلیک کنید.

s2.picofile.com/file/7671014515/q_m.pdf.html

• تصور شما از موج صوتی چیست؟
• چرا وقتی به یک شی ضربه می‌زنیم صدا تولید می‌شود؟
• فکر می‌کنید که صوت می‌تواند در خلا منتشر شود؟
• پدیده‌هایی مانند تداخل ، انعکاس و ... در مورد صوت چگونه بررسی می‌گردند؟
• امواج صوتی جزو کدام گروه از امواج عرضی یا طولی است؟
  
  هوا دارای خاصیت ارتجاعی می‌باشد هنگامی که یک لایه از مولکولهای هوا به جلو رانده می‌شود، این لایه به نوبه خود لایه دیگری را به جلو می‌راند و خود به حال اول بر می‌گردد. لایه جدیدی نیز لایه دیگری را به جلو می‌راند و به همین ترتیب این عمل بارها و بارها تکرار می‌گردد تا انرژی به پایان برسد. این جابجایی مولکولها اگر بیش از 16 مرتبه در ثانیه تکرار می‌گردد صدا بوجود می‌آید. هر رفت و برگشت لایه هوا یک سیکل نام دارد و تعداد سیکل در ثانیه تواتر یا بسامد یا فرکانس نامیده می‌شود.

امواج صوتی ، امواج مکانیکی طولی هستند. این فیزیک امواج می‌توانند در جامدات ، مایعات و گازها منتشر شوند. ذرات مادی منتقل کننده این فیزیک امواج ، در راستای انتشار موج نوسان می‌کنند. فیزیک امواج مکانیکی طولی در گستره وسیعی از بسامدها به وجود می‌آیند و در این میان بسامدهای فیزیک امواج صوتی در محدوده‌ای قرار گرفته‌اند که می‌توانند گوش و مغز انسان را برای شنیدن تحریک کنند.

این محدوده تقریبا از 20 هرتز تا حدود 20000 هرتز است و گستره شنیده شدنی نامیده می‌شود. فیزیک امواج مکانیکی طولی را که بسامدشان زیر گستره شنیده شدنی باشد امواج فرو صوتی ، و آنهایی که بسامدشان بالای این گستره باشد ، امواج فراصوتی گویند.
 

هوا نیز دارای همین خاصیت ارتجاعی است، منتهی به مراتب بیشتر از لاستیک. هر رقت و تراکم مولکولی در هوا موجب رقت و تراکمهای دیگر می‌گردد. بدین معنی که ، هنگامی که یک لایه از مولکولهای هوا به جلو رانده می‌شود این لایه به نوبه خود لایه دیگری را به جلو می‌راند و خود به حال اول بر می‌گردد. لایه جدیدی نیز لایه دیگری را ، و به همین ترتیب این عمل بارها و بارها تکرار می‌گردد تا انرژی به پایان برسد. این جابجایی مولکولها اگر بیش از 16مرتبه در ثانیه تکرار گردد صدا بوجود می‌آید.

اگر کتابی را از ارتفاع معینی به طرف زمین رها کنیم بر اثر سقوط کتاب ، فشار هوای بین کتاب و زمین زیاد می‌شود و این فشار ، مولکولهای هوا را به اطراف می‌راند. مولکولهای رانده شده به نوبت مولکولهای مجاور خود را به جلو رانده و خود به حالت اول بر می‌گردند. این عمل آنقدر تکرار می‌شود تا انرژی حاصل از سقوط کتاب به پایان برسد. هنگام تماس کتاب با زمین صدایی به گوش می‌رسد، در صورتی که در اثنای سقوط آن صدایی شنیده نمی‌شود.

علت این است که هنگام تماس کتاب با زمین ، بر اثر زیاد بودن مقدار انرژی جابجا شدن مولکولها یا همان رقت و تراکم هوا خیلی بیشتر از 16 مرتبه در ثاینه است و به این علت صدای حاصله قابل شنیدن می‌باشد. هر رقت و تراکم یک سیکل نام دارد و تعداد سیکل در ثانیه تواتر یا بسامد نامیده می‌شود. بنابراین ، وقتی می‌گوییم فرکانس (تواتر) موج مثلا 500 سیکل است، یعنی 500 مرتبه رقت و تراکم در مولکولهای هوا ایجاد شده است. هر قدر بسامد بیشتر باشد صدا به اصطلاح زیرتر است و نیز قدر بسامد کمتر باشد صدا اصطلاحا بمتر است.
 

فیزیک امواج فروصوتی که با آنها سروکار داریم معمولا توسط چشمه‌های بزرگ تولید می‌شوند. امواج زمین لرزه‌ای از آن جمله‌اند. بسامدهای بالای مربوط به فیزیک امواج فراصوتی را می‌توان به وسیله ارتعاشات کشسان یک بلور کوارتز که بر اثر تشدید با یک میدان الکتریکی متناوب در بلور القا شده است ، ایجاد کرد. به این طریق می‌توان بسامدهای فراصوتی به بزرگی 6x10⁸ هرتز تولید کرد. طول موج متناظر با این بسامد در هوا در حدود 5x10^-5 سانتی‌متر است که همان حدود طول موج نور مرئی است.
 

جابجایی یا ارتعاش مولکولهای هوا در تمام جهات صورت می‌گیرد و بسته به مقدار انرژی موجود ، هر لایه از مولکولها مسافتی را طی می‌کنند. به سخن دیگر هر چه انری بیشتر باشد مسافتی را که موج می‌پیماید بیشتر است. طول مسافتی را که هر طبقه از مولکولهای هوا طی نموده و دوباره به جای اولیه خود بر می‌گردد دامنه نوسان نامند. هر چه آن مسافت زیادتر باشد صدا بلندتر است. بلندی صدا را با زیر و بمی آن نباید اشتباه کرد، زیرا بلندی صدا مربوط به تعداد ارتعاش در ثانیه است.

بنابراین صدای ممکن است بم ولی بلند باشد. بالعکس صدای دیگری ممکن است زیر ولی کوتاه باشد. اگر امواج صوتی در مسیر حرکت خود به جسمی از قبیل پرده گوش برخورد کنند و آن را به همان اندازه مرتعش سازند، ارتعاش پرده گوش بوسیله اندامهای گوش داخلی به مراکز اعصاب شنوایی منتقل گشته و در نتیجه صدا شنیده می‌شود و عکس العمل لازم صادر می‌شود.




 

فیزیک امواج شنیده شدنی در تارهای مرتعش (بلندگو ، طبل) ایجاد می‌شوند. همه این عناصر مرتعش به تناوب هوای پیرامون خود را در حرکت به طرف جلو ، فشرده و در حرکت به طرف عقب ، رقیق می‌کنند. هوا این آشفتگیها را بصورت موج از چشمه به خارج انتقال می‌دهد. این فیزیک امواج به هنگام وارد شدن در گوش ، احساس صوت را بوجود می‌آورند. موجهایی که تقریبا متناوب هستند و یا تعداد کمی از مؤلفه‌های تقریبی متناوب را شامل می‌شوند، احساس خوشایندی بوجود می‌آورند (اگر شدت خیلی زیاد نباشد) اصوات موسیقی از این جمله‌اند. صوتی که شکل موج آن متناوب نباشد ، بصورت نوفه شنیده می شود. نوفه را می‌توان برهمنهشی از امواج متناوب دانست که در آن تعداد مؤلفه‌ها خیلی زیاد است.
 

دو سر یک سیم فولادی به طول یک متر و به قطر یک میلیمتر را که کشیده شده و بوسیله دو قطعه سنگ یا آهن محکم شده است ، در نظر می‌گیریم. حال اگر وسط سیم را به کناری کشیده و رها کنیم صدایی شنیده نمی‌شود، در صورتی که ارتعاش آن کاملا به چشم دیده می‌شود. ولی اگر یک طرف سیم را به کنار یک لنگه در تخته‌ای متصل کنیم و آزمایش را دوباره انجام دهیم، صدای آن کاملا شنیده می‌شود، با وجود آنکه ارتعاش آن مشهود نیست. علت این امر آن است که در دفعه اول هوای مجاور سیم بجای اینکه تراکم و انبساط پیدا کند، روی سیم لغزیده است و در مرتبه دوم هوای مجاور لنگه در ، مجال لغزیدن و رسیدن به کنار آن را قبل از تجدید ارتعاش نداشته است.
 

همانطور که درون هوا ارتعاشات طولی توام با تراکم و انبساط منتشر می‌شود، به همان طریق نیز ارتعاشات طولی توأم با تراکم و انبساط در داخل مایعات و جامدات انتشار پیدا می‌کنند. اگر میله فلزی را برای لحظه کوتاهی در امتداد خودش کشیده و رها کنیم ، تراکم و انبساط در طول میله انتشار پیدا خواهد کرد و همین طور اگر نقطه‌ای از جسم جامد را مرتعش سازیم (به عنوان مثال با چکش به گوشه یک قطعه سنگ یا فلز بزنیم) تراکم و انبساط به شکل سطوح کروی در تمام جسم مرتعش منتشر می‌شوند.

مخصوصا نباید چنان کرد که انتشار تراکم و انبساط درون اجسام مختص به ارتعاشات شنیدنی است، بلکه هر نوع ارتعاش با هر فرکانس ممکن است در آنها انتشار یابد. تنها فرقی که جامدات و مایعات در انتقال صوت با هوا و گاز دارند در زیاد بودن سرعت انتشار صوت در آنهاست.




 

• چیزی که در موقع انتشار صوت در هوا انتقال می‌یابد، هوا نیست. به دلیل اینکه صدای هواپیما از ابر و دود غلیظ عبور کرده و به ما می‌رسد. بدون آنکه ابر را پراکنده ساخته و با خود به طرف ما بیاورد.
  
   
• هوا در حین انتشار صوت جلو و عقب می‌رود. یعنی مرتعش می‌شود. برای مشاهده این امر کافی است یک قطعه فیلم عکاسی را بین دو انگشت گرفته و در مقابل آن با آواز بلند بخوانیم، در اینصورت حرکت رفت و آمد تند فیلم را به خوبی در محل اتصال انگشتان خود با فیلم حس می‌نماییم.
  
   
• عبور فیزیک امواج صوتی در هوا با کم و زیاد شدن فشار (انبساط و تراکم) همراه می‌باشد. در جدار لوله صوتی سوراخی درست کرده و سپس ورقه نازک کاغذی روی آن می‌چسبانیم و از خارج به این کاغذ پاندول سبک ساده از چوب آقطی آویزان نموده و لوله را بطور افقی نگاه به بالا و پایین رفتن می‌کند. اگر تنها هوا حرکت می‌کرد و اختلاف فشار در آن وجود نداشت پاندول رفت و آمد نمی‌کرد زیرا حرکت ارتعاشی هوای درون لوله موازی با سطح کاغذ بوده و ممکن نبود که تولید حرکت متناوب در ورقه کاغذ بنماید.
  
   
• در نتیجه وجود همین انبساط و تراکم ، در فیزیک امواج صوتی ، اختلاف چگالی متناوب پیدا می شود. زیرا اگر تغییر فشار را در فیزیک امواج صوتی قبول کنیم لازم است که تغییر چگالی در آنها رانیز قبول کنیم. به کمک چندین پاندول که در طول لوله صوتی افقی بطریق فوق آویزان کرده‌ایم می‌توانیم ثابت کنیم که هنگام ایجاد صوت در لوله ، پاندولی که نزدیکتر به دهانه لوله است زودتر از پاندولهای دیگر به ارتعاش در می‌آید.
  
  پس وقتی قسمتی از هوای درون لوله در داخل آن به سمت انتهای آن حرکت کرده و قسمت دیگری از هوای درون لوله ساکن است، ناچار چگالی قسمتی که بین این دو قسمت متحرک و ساکن قرار دارد ، تغییر کرده است. موضوع وجود اختلاف چگالی در هوای مرتعش عملا به تحقیق رسیده است و از تغییر چگالی هوا در موقع ارتعاش که باعث تغییر ضریب شکست می‌شود، استفاده کرد. و فیزیک امواج صوتی را به کمک جرقه الکتریکی عکسبرداری نموده‌اند.

س:طول موج چيست؟

ج:

طول موج برابرپيشروي موج درمدت يك دوره است.طول موج رابا λ نشان مي دهندويكاي آن متراست.درشكل زيرطول موج يك موج رونده نشان داده شده است.

س:نقاط هم فازچگونه اند؟

ج:

نقاطي ازمحيط انتشارموج كه فاصله آنهاازيكديگرمضرب صحيحي ازطول موج (λ)يامضرب زوجي ازنصف طول موج(^λ/₂)باشدبايكديگر هم فاز هستند .يعني در يك وضعيت نوساني(به يك فاصله ازنقطه تعادل ودريك طرف محور)قراردارند.اگرفاصله دونقطه از يكديگر را باDX نشان دهيم،براي اين نقطه ها داريم:

به اين ترتيب درشكل بالا نقاط A و B و C و D همه بايكديگرهم فازاند.

س:نقاط درفازمخالف چگونه اند؟

ج:

نقاطي ازمحيط انتشارموج كه فاصله آنهاازيكديگرمضرب فردي ازنصف طول موج باشد،بايكديگردرفازمخالف انديعني دروضعيت نوساني متقابل(به يك فاصله ازنقطه تعادل امادردوطرف اين نقطه)قراردارند.براي اين نقطه هاداريم:

درشكل قبل نقاط(A' وA )- (B' وB )-(C' , C )با يكديگر در فاز مخالف قراردارند.

 

 

روي شكل قبل(٤-٨ كتاب) نقطه هاي ديگري كه هم فازاند و نيز نقطه هايي كه بايكديگر در فاز مخالف اند را نام ببريد. جواب: نقاط 'A و 'B و 'C و 'D نيزبايكديگر هم فازاند و نيزنقاط 'A با B و 'B با C و 'C با D درفاز مخالف قرار دارند.

س:رابطه طول موج بابسامدوسرعت انتشارآن چگونه است؟

 

 

 

ج:

اگرزمان انتشارموج رابراي يك دوره درنظربگيريم(t=T)،مسافتي كه موج دراين مدت مي پيمايدبرابرطول موج خواهدبود.يعني x=l .نتيجه مي شود:

سيم يك ساز زهي را كه با نيروي 4N كشيده شده و جرم واحدطول آن 10gr/m است،بابسامد 400Hz به نوسان درمي آوريم.طول موج به وجود آمده و سرعت انتشار آنرا حساب كنيد. جواب:

اگردرمثال قبل نيروي كشش سيم رانصف كنيم،بسامدوطول موج درسيم چگونه تغييرمي كند؟

جواب:

بسامدموج ثابت مي ماندزيرابسامدموج درسيم برابربسامدچشمه ايجادكننده موج است.اماباتوجه به رابطه باتغيير F ،مقدارV وازآنجامقدار l تغييرمي كندبطوريكه:

ج:

هرگونه تغييرشكل دريك محيط يكسان راتپ مي نامند.

س:انتشاريك تپ چگونه است؟

ج:

هرگاه تغييرشكلي(وياآشفتگي)دريك جزء ازمحيط كشساني كه به حال تعادل است،ايجادمي كنيم،به علت وجودنيروي كشساني بين اجزاي محيط،آن تغييرشكل،درمحيط جزء به جزء منتقل مي شودوپيش مي رود.تغييرشكل ايجادشده درمحيط راتپ وانتقال تپ درمحيط راانتشارمي گوييم.

سنگ كوچكي راازبالاي سطح آب آرام استخرو يا بركه اي رهاكنيد و آنچه راكه رخ مي دهدبه دقت مشاهده كنيد.نتيجه مشاهده خودراتجزيه وتحليل كنيدوتوضيح دهيدكه چه نيرويي درسطح آب باعث انتشارتپ ايجادشده مي شود.وآيادراين انتشار،مولكول هاي آب همراه تپ،منتقل مي شوندياخير؟ جواب: دراثربرخوردسنگ باسطح آب،آن قسمت ازمولكولهاي آب كه باسنگ برخوردكرده اندبه طرف پايين رانده مي شوند.امابه دليل وجودنيروي كشش سطحي بين مولكولهاي آب،سطح آب خاصيت كشساني داردومولكولهاي پايين رفته دوباره به طرف بالامي آيندوعمل نوسان مولكولهاچندبارتكرارمي شود.به اين ترتيب چندين تپ ايجادمي شودكه درسطح آب به صورت دايره هايي بامركزمشترك شروع به انتشارمي كنند.نكته مهم آن است كه درانتشارتپ درسطح آب (ياهرمحيط مادي ديگر)ماده منتقل نمي شودبلكه انرژي ازذره اي به ذره مجاورخودمنتقل ميشودوعمل انتشارصورت مي گيرد.

قطارموج ياموج رونده

ازاتصال چندتپ متوالي وانتشارآنهاقطارموج ياموج رونده به وجودمي آيد.مثلاهرگاه به يك طناب كشيده شده چندضربه متوالي بزنيم،درطول آن قطارموج ايجادمي شود.يااگرضربات آرام ومتوالي به سطح اب بزنيم،درسطح آن امواج رونده به وجودمي آيد.

موج سينوسي

اگريك جزء ازمحيط كشساني كه درحال تعادل است راباحركت هماهنگ ساده به نوسان درآوريم،بانوسان آن جزء تپ هاي متوالي درمحيط توليدمي شوندكه به دنبال يكديگردرمحيط منتشرشده است.دراين حالت مي گوييم درمحيط((موج))توليدومنتشرشده است.اين موج راموج سينوسي مي ناميم.

 

 

 

 

 

چشمه موج ؛ بسامد موج ؛سرعت انتشار موج چگونه است ؟

 

 

س:چشمه موج چيست؟

ج:

چشمه موج،نوسانگري است كه مي تواندبابسامد و دامنه ثابتي ،حركت نوساني ساده انجام دهد.دياپازون يكي ازوسيله هايي است كه به عنوان چشمه موج درآزمايش هابه كاربرده مي شود.اين وسيله يك تيغه يو(U)شكل است كه دسته اي به آن متصل است واگرضربه اي به يكي ازشاخه هاي آن بزنيم،هردوشاخه به نوسان درمي آيند.

موج هاي مكانيكي

س:انتقال انرژي بين دونقطه به چندطريق مي تواندصورت بگيرد؟

ج:

انتقال انرژي بين دونقطه يابين دوجسم به دوطريق مي تواند صورت بگيرد:به وسيله انتقال ماده يا بهطريق موج.درطريق اول ماده اي انرژي راباخود از نقطه اي به نقطه ديگر منتقل مي كند.مثلابه وسيله جريان آب يا باد انرژي منتقل مي شود.يا وقتي سنگي را به طرف شيشه اي مي اندازيد،انرژي دست شما ازطريق سنگ به شيشه منتقل شده و آنرا مي شكند و غيره.در طريق دوم انرژي به وسيله موج منتقل مي شود.مثلا انتقال انرژي صوتي ازيك بلندگو به اطراف ،يا انتقال امواج راديو و تلويزيون ازفرستنده به گيرنده ،ياانتقال انرژي گرمايي به وسيله نور از خورشيد به زمين و غيره.

تذكر:

دراين فصل به دليل اهميت امواج درانتقال انرژي به مطالعه موج مي پردازيم.

س:امواج ازنظرماهيت چندنوع اند؟

 

 

ج:

دونوع:امواج مكانيكي و امواج الكترومغناطيسي.

 

 

 

امواج مكانيكي

از ارتعاش اجسام ومواد كشسان موج مكانيكي توليدمي شود.اين امواج براي توليدوانتشاربه محيط هاي مادي نيازدارندمثل امواج صوتي،امواج زلزله،امواج روي يك تارمرتعش و...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

امواج الكترومغناطيسي

اين امواج ازارتعاش بارهاي الكتريكي توليدمي شوند و مي توانند بدون نياز به محيط مادي درخلاء نيزمنتشرشوند.هرچند كه درمحيط هاي مادي نيزتحت شرايطي توان انتشاردارند.

تذكر:

دراين فصل فقط امواج مكانيكي بررسي خواهدشد.

محيط كشسان

به هرمحيطي كه مثل كش يا فنرخاصيت ارتجاعي داشته باشد،محيط كشسان مي گويند.درواقع محيط كشسان به گونه اي است كه هرگاه درآن اختلال ياتغييرشكلي ايجاد كرده و محيط را به حال خود رها كنيم، نيروهاي كشساني ايجاد شده بين اجزاي محيط آنرا به حالت اوليه خود بر مي گرداند . بيشتر جامدها و مايع ها و گازها خاصيت كشساني دارند.مثلا اگر تيغه اي فنر را خم كرده و رها كنيم ، تيغه فنر به حالت اول بر مي گردد . بنابراين ، تيغه فنري محيط كشسان است.

 

 

 

طنابي رامطابق شكل مقابل (الف)كشيده وبين دونقطه A وB محكم كنيد.اكنون بادست مانندشكل(ب)جزيي ازطناب راپايين بكشيدورهاكنيد.به اين ترتيب تغييرشكلي درآن ايجادكنيد.رفتاربعدي طناب رامشاهده ونتيجه مشاهده هاي خودرابه كلاس گزارش كنيد.همين آزمايش رابايك فنرتكراركنيد.

جواب:

وقتي طناب رامي كشيم وسپس رهامي كنيم،برآمدگي ايجادشده به حالت اوليه خودبرمي گردد اما آن قسمت طناب به دليل داشتن سرعت اوليه دوباره درطرف ديگر(بطرف بالا)حركت مي كندودوباره برمي گردد.يعني طناب خاصيت كشساني ازخودنشان مي دهد.به اين ترتيب درطناب يك موج ايجادشده ودرطول آن به حركت درمي آيد.اگرهمين آزمايش رابايك فنرانجام دهيم همان اتفاق مي افتد.

دانش آموز باهوش لطفا پس از دانلود فایل pdf سوال ، یک نسخه از آن را تهیه کرده وبه سوالات پاسخ داده وبه کلاس بیاورد....متشکرم رفیعی

لیک زیر را برای دانلود کلیک کنید.

s2.picofile.com/file/7671014515/q_m.pdf.html

باوجود رنگهای مختلف دراطراف ما ،مغز انسان چگونه این رنگها را درک می کند.؟برای تجربه این مطلب انیمیشن را دانلود کرده وباآن کار کنید تا هم ترکیب رنگها و هم واکنش مغز انسان را عملاً مشاهده کنید.

برای دانلود به ادامه مطلب بروید.

بدون ترديد نور خورشيد يكي از مهمترين نيازهاي زندگي روي كره زمين است. اما دامنه ويژگيهاي آن تنها به ايجاد زندگي و حيات در ميان جانداران ختم نميشود. در سال 1665 ميلادي ، دانشمند بيست و سه ساله انگليسي به نام آيزاك نيوتن به مطالعه نور مشغول بود. او در يك روز آفتابي و درخشان ، شيشههاي اطاق را به كمك پردههايي ضخيم و بسيار تيره مسدود كرد، به گونهاي كه اطاق كاملا تاريك شد و از ميان شكاف كوچكي در ميان يكي از پردهها ، باريكهاي از نور به درون اطاق ميتابيد. او اين باريكه نور را از ميان يك قطعه شيشه به شكل مثلث ، كه منشور ناميده ميشود، عبور داد. باريكه نور با گذشتن از ميان منشور ، در مسيرش خميده شد و شكست پيدا كرد.

شكست نور در منشور
نوري كه از منشور بيرون آمده بود در راستايي سير ميكرد كه اندكي با راستاي وارد شدنش به منشور تفاوت داشت و به ديوار مقابل ميتابيد. جالب آنكه ، هنگامي كه نيوتن منشور را از سر راه نور بر ميداشت، باريكه تنها لكه گرد سفيد رنگي را روي ديوار ايجاد مي كرد، در حالي كه وقتي منشور در مسير باريكه نور ميرفت، باريكه نور پخش ميشد و به صورت رنگين كمان در ميآيد! در يك سر اين رنگين كمان نور سرخ و در انتهاي ديگر نور بنفش ديده ميشد و در ميان آنها رنگهاي نارنجي ، زرد ، سبز و آبي قرار داشت. ما اينگونه رنگها را در اطراف خود ميبينيم و قادريم آنها را لمس كنيم، در حالي كه نيوتن قادر نبود نور را لمس كند، به همين دليل بود كه او نوار نور رنگي را طيف(Spectrum) ناميد كه در زبان لاتين به معناي روح است!





به راستي اين رنگها از كجا ميآيند؟!

نيوتن دريافت آن چيزي را كه چشمهاي ما به عنوان نور سفيد ميبينند در حقيقت مخلوطي از رنگهاي گوناگون است كه شكست آنها پس از منشور يكسان نيست و براي نور سرخ از همه رنگهاي ديگر كمتر و براي نور بنفش از همه بيشتر است. نيوتن براي اثبات شكستهاي متفاوت از دو منشور استفاده كرد و دوباره توانست نور سفيد را بدست آورد. اما هنوز يك سوال ديگر باقي بود و آن اين بود كه چرا نور بايد، رنگهاي مختلفي را دارا باشد؟!

جنس نور

نيوتن به دنبال جنس نور بود. دو نظريه در اين زمينه وجود داشت: اول آنكه نور از مجموعهاي از ذرات تشكيل شده است كه بر خطي راست و به سرعت در حال حركتند و دوم آنكه نور مجموعهاي از امواج است كه بسيار كوچكند و در مسيري مستقيم حركت ميكنند. نكته بسيار قابل توجه در مورد امواج اين بود كه آنها ميتوانند خميده شوند، اين امر زماني رخ خواهد داد كه امواج با موانع برخورد كنند. شما ميتوانيد خميده شدن امواج آب را در برخورد با موانع ببينند. همچنين صدايي را كه در يك طرف كنج ديوار ميشنويد، ميتوانيد در طرف ديگر آن كنج نيز گوش كنيد، پس امواج صدا بايد در اطراف آن كنج خميده شده باشند. از سوي ديگر ميدانيد كه اگر نور به يك طرف كنج بتابد خميده نميشود، به عبارت ديگر شما نميتوانيد شخصي را از طرف ديگري از كنج ديوار مشاهده كنيد.
به همين دليل بود كه نيوتن تصور ميكرد، نور جرياني از ذرات متحرك كوچك است، نه جرياني از امواج. اما همه دانشمندان با او موافق نبودند. يك هلندي به نام كريستين هويگنس نظريه موجي بودن نور را قبول داشت. او عقيده داشت كه امواج كوچك بسادگي امواج بزرگ خميده نميشوند و اگر نور از امواج بسيار كوچك تشكيل شده باشد، به هيچ وجه خميده نخواهد شد! او با نيوتن مخالف بود، هر چند كه بسياري عقيده داشتند كه نيوتن بزرگترين دانشمند جهان است.

با اين حال ، حتي ممكن است بزرگترين دانشمند جهان هم دچار اشتباه شود. شخصي به نام يانگ اين مشكل را حل كرد. او در كار طبابت و تنظيم دايرة المعارف بريتانيكا استاد بود و ختي نوشتههاي مصريان را براي نخستين بار ترجمه كرد. با اين وجود علاقه بسياري به آزمايشهاي مربوط به نور داشت. يانگ صوت را مطالعه كرد و فهميد هنگامي كه دو صدا به هم ميرسد، از هم ميگذرند.

گاهي اوقات يك صدا ، صداي ديگر را كاملا حذف ميكند. اما اگر موجهاي صدا طولهاي متفاوتي داشته باشند، موج بلندتر از موج كوتاهتر جلو ميافتد و براي مدتي ، صدا بلندتر از حالت عادي خواهد شد، اما مدتي بعد سكوت برقرار ميشود و اين امر پي در پي ادامه خواهد داشت. اگر نور جرياني از ذرات باشد، اين وضع پيش نميآيد، زيرا يك ذره نميتواند ديگري را حذف كند. در سال 1801 ميلادي ، يانگ با فرستادن يك باريكه نور از دو شكاف باريك متفاوت بسيار نزديك به هم آزمايشي انجام داد.





آزمايش دو شكاف يانگ
در اين آزمايش دو باريكه نور خارج شده از شكافها ، ابتدا اندكي پخش ميشدند و هنگامي كه به ديوار ميرسيدند، بر هم ميافتادند. ممكن است تصور كنيد كه در جايي كه دو باريكه نور بر هم ميافتند، نور بيشتري وجود خواهد داشت و بنابراين ديوار روشنتر از جاهايي خواهد بود كه باريكه بر هم نيفتادهاند، اما به هيچ وجه چنين نيست. در جاهايي كه دو باريكه بر هم ميافتند، نوارهاي روشن و تاريك متناوبي ايجاد ميشود.

باريكههاي نور در نقاطي همديگر را حذف ميكنند و در نقاطي ديگر بر هم اضافه ميشوند و اين عمل بصورت متناوب و درست همانند صوتهاي موسيقي و تغييرات آنها صورت ميگيرد. هنگامي كه دو باريكه نور همديگر را حذف ميكنند، مي گوييم كه باريكه ها با هم تداخل كرده اند، يا اينكه تداخل ايجاد شده است. به اين ترتيب نوارهاي روشن و تاريك "فريزهاي تداخلي" ناميده ميشوند. با اين آزمايش مسأله حل شد و معلوم گرديد كه حق با هويگنس است و نيوتن اشتباه ميكرده است.

طول موج نور

نور از موجهايي بسيار ريز تشكيل شده است. يانگ از روي پهناي فريزهاي تداخلي توانست طول يك موج نور را محاسبه كند. اين طول را طول موج مينامند. با اين محاسبه معلوم شد كه طول موج نور حدود 20000/1 سانتيمتر است. البته همه امواج نور داراي طول يكساني نيستند. نور سرخ بلندترين طول موج را دارد و نور بنفش كوتاهترين طول موج را دارا است. هر قدر طول موج كوتاهتر باشد، نور بيشتر شكسته ميشود و به همين دليل است كه منشور رنگها را از هم جدا ميكند.

برای دانلود کتاب شیمی تکمیلی به قسمت پیوند ها مراجعه کنید.